Nhân kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du, Ban Quản lý Di tích Nguyễn Du phối hợp với họa sĩ Nguyễn Tuấn Sơn (Sơn Kiều) sinh năm 1978 – Tổ trưởng Tổ Mỹ thuật Trường THCS & THPT Nguyễn Tất Thành và họa sĩ Hà Trang tổ chức chuyên đề trưng bày “Nguyễn Du – Hồ Xuân Hương: Cuộc hội ngộ bí ẩn”. Trưng bày giới thiệu 30 tác phẩm hội họa, trong đó phần lớn là sáng tác của họa sĩ Sơn Kiều – người đã có hơn hai thập kỷ miệt mài minh họa Truyện Kiều và thơ Nôm với niềm say mê bền bỉ
Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du là nơi bảo quản và phát huy các giá trị khoa học, văn hóa của di tích lưu niệm Nguyễn Du thông qua các hoạt động nghiên cứu, sưu tầm, trưng bày, giới thiệu các tài liệu, hiện vật, các di tích liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của Đại thi hào. Trải qua 60 năm hình thành và phát triển, công tác bảo tồn, tu bổ, phục hồi di tích luôn được quan tâm và đạt nhiều kết quả tích cực; các hoạt động nghiên cứu, sưu tầm và phát huy giá trị di sản ngày càng được triển khai hiệu quả, góp phần khẳng định vị thế của di tích trong đời sống văn hóa đương đại. Bước sang giai đoạn mới, Khu lưu niệm tiếp tục định hướng phát triển toàn diện, gắn công tác bảo tồn với ứng dụng công nghệ số, nâng cao chất lượng phục vụ và mở rộng không gian văn hóa Nguyễn Du – Truyện Kiều, hướng tới sự lan tỏa bền vững của giá trị di sản
Trong dòng chảy lịch sử văn hóa Việt Nam, Nguyễn Du hiện lên như một ngọn đuốc sáng rọi, vượt lên cả thời gian và biên giới, điểm tô cho văn hóa nhân loại bằng sự nghiệp văn chương bất hủ và những di sản chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc. Với một cuộc đời trải qua nhiều biến cố, những sáng tác của ông ko chỉ mang vẻ đẹp nghệ thuật đỉnh cao mà còn là tiếng nói đầy trăn trở về số phận con người, về lòng trắc ẩn, tình yêu và những giá trị bền vững của nhân sinh trong nhân thế.
Trong lịch sử của các dòng họ trên quê hương Hà Tĩnh, họ Nguyễn - Tiên Điền là một trong những dòng họ để lại cho đời sau nhiều dấu ấn về truyền thống học hành, khoa bảng, thành danh trên nhiều lĩnh vực và có nhiều đóng góp cho sự phát triển quê hương, dân tộc, như: Nguyễn Nghiễm, Nguyễn Khản, Nguyễn Đề ... và tiêu biểu là Đại thi hào Nguyễn Du - Người đã hai lần được Thế giới vinh danh.
Nguyễn Nghiễm (1708-1776) là con trai thứ 2 của Lĩnh Nam Công Nguyễn Quỳnh và là thân phụ Đại thi hào Nguyễn Du. Ông là một nhà chính trị, nhà giáo dục, nhà sử học uyên bác và là người đứng đầu về cử nghiệp, khoa bảng của họ Nguyễn - Tiên Điền. Đậu tiến sĩ năm 1731, làm Tế tửu Quốc tử giám năm 1742, năm 1762 được thăng Tể tướng và có gần 50 năm hoạt động trên chính trường Lê - Trịnh, dù làm tướng võ hay làm tướng văn, ở chức nào Nguyễn Nghiễm cũng được triều đình Lê – Trịnh hết sức trọng vọng. Sau khi xin trí sĩ được thăng Đại tư đồ, lúc mất được vua ban thụy Trung Cần, bao phong Trung đẳng phúc thần. Ông đã để lại nhiều trước tác có giá trị như "Quân trung liên vịnh", "Xuân Đình tập vịnh", "Cổ lễ nhạc thi văn", bài phú "Khổng tử mộng Chu công" và “Lạng Sơn thành đồ chí”... Ngoài những trước tác có giá trị thì bút tích của ông hiện còn được bảo tồn ở một só địa phương.
Năm 1929, Hội Khai trí Tiến Đức khởi tạo văn bia Tưởng niệm Đại thi hào Nguyễn Du và năm 1930 hoàn thành. Bia được đặt trang trọng trong sân khuôn viên của trụ sở Hội Khai trí Tiến Đức, nay là địa chỉ số 16, Lê Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm - Hà Nội.
Nguyễn Tán sinh năm Giáp Tý (1804), tên chữ là Tụ Phủ, hiệu Cẩm Đình, là người có tài và thông minh. Khoa thi Nhâm Thìn (1832) ông đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân, giữ đến chức Lại bộ Viên ngoại lang. Ông mất vào năm Ất Mùi (1835) dưới triều vua Minh Mạng năm thứ 16
Lạng Sơn Đoàn thành đồ của Nguyễn Nghiễm có giá trị khá đặc biệt đối với vùng đất Lạng Sơn nói riêng và đối với nhiều lĩnh vực chính trị, quân sự, văn hóa lịch sử của nước ta nói chung. Đây là một trước tác thuộc lĩnh vực địa chí học ghi chép về mảnh đất biên cương Lạng Sơn, cũng chính là một trong những công trình rất giá trị mà Nghị Hiên công để lại cho đời. Vì thế, trong những năm vừa qua, chúng tôi đã thu thập, phiên dịch và bước đầu nghiên cứu về Lạng Sơn Đoàn thành đồ. Với bài viết này, trên cơ sở nghiên cứu văn bản học, chúng tôi xin được khái lược những nét giá trị điển hình của tác phẩm trên, ngõ hầu cung cấp thêm một tư liệu đáng quí cho khoa học lịch sử và văn hóa...
Trong số những danh nhân họ Nguyễn Tiên Điền kể từ Xuân quận công Nguyễn Nghiễm trở đi, Nguyễn Hành có thể được xem là một vị xử sĩ tài năng, tiếng tăm lan truyền khắp chốn. Không phải ngẫu nhiên khi ông được người đời tôn xưng là một trong “An Nam ngũ tuyệt” xứ Nghệ (thế kỷ XVIII – XIX), sánh ngang với Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du – người chú ruột của mình.
