Danh nhân, thi hào Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương - giá trị vượt thời gian

Những tham luận đóng góp tại hội thảo khoa học đã góp phần khẳng định tầm vóc cuộc đời, sự nghiệp và di sản của danh nhân - thi hào Nguyễn Du (Hà Tĩnh), Hồ Xuân Hương (Nghệ An).

Sáng 15/12, tại TP Hà Nội, Viện Nghiên cứu danh nhân phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương - danh nhân - thi hào - giá trị di sản”.

Tham dự chương trình có đại diện các bộ, ngành Trung ương; hơn 200 đại biểu là các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, văn nghệ sỹ trên cả nước.

Phó Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Hải Nam tham gia Ban Chủ trì hội thảo; Phó Giám đốc Sở VH - TT & DL Trần Xuân Lương, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Nghi Xuân Nguyễn Trọng Vân cùng tham dự.

Ban Chủ trì hội thảo bao gồm: TS. Nguyễn Thị Kim Oanh - Chủ tịch Hội đồng Viện Nghiên cứu danh nhân; PGS.TS Biện Minh Điền - giảng viên cao cấp Trường Đại học Vinh; nhà thơ Trần Đăng Khoa - Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam; Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học - Kỹ thuật Việt Nam Nguyễn Quyết Chiến; Phó Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Hải Nam.

Hội thảo khoa học quốc gia “Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương - Danh nhân, thi hào, giá trị di sản” do Viện Nghiên cứu danh nhân phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, Trường Đại học Vinh, Hội đồng Gia tộc họ Nguyễn Tiên Điền tổ chức.

Đề dẫn hội thảo khẳng định, Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương đều là những danh nhân văn hóa mang tầm vóc quốc tế, xứng đáng được nhân loại tôn vinh. Cả hai đều là những nhà thơ lớn, có phong cách độc đáo với tư tưởng nhân đạo lớn lao; để lại khối di sản lớn với những giá trị xuyên thời đại.

TS. Nguyễn Thị Kim Oanh - Chủ tịch Hội đồng Viện Nghiên cứu danh nhân khai mạc hội thảo.

Tầm vóc danh nhân và giá trị di sản của Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương từng có sức thuyết phục đặc biệt đối với Đại hội đồng UNESCO và nhiều nhà nghiên cứu, bạn bè quốc tế, trong nước. Hiện hồ sơ khoa học của hai danh nhân - thi hào đang được lưu giữ tại UNESCO.

Ban tổ chức hội thảo đã nhận được hơn 70 tham luận trong và ngoài nước của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và những người yêu mến danh nhân, thi hào Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, trong đó, có 10 tham luận được trình bày trực tiếp tại hội thảo.

GS.TS Lã Nhâm Thìn - Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Văn học tham luận với chủ đề: “Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương - kỳ diệu những tương đồng, kỳ thú những khác biệt”.

Các tham luận đã khơi dậy những tìm tòi, nghiên cứu mới về Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương với tư cách là hai danh nhân - thi hào; khẳng định tầm vóc, sức sống, những ảnh hưởng tích cực; đồng thời, mở hướng tiếp cận mới, xác định trách nhiệm của hậu thế trong việc gìn giữ, phát huy những giá trị mà Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương đã tạo lập.

Đại biểu đã tập trung phân tích, bàn luận những vấn đề về Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương trong các mối liên hệ với lịch sử, văn hóa, xã hội, nhân sinh; sự tương đồng, khác biệt về thi pháp, phong cách nghệ thuật của hai danh nhân - thi hào; Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương trong giáo dục ở nhà trường, trong tiếp nhận của người nước ngoài.

Phó Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Hải Nam - Phó Chủ tịch Hội đồng Gia tộc họ Nguyễn Tiên Điền đóng góp tham luận "Dòng họ - nơi hình thành, nuôi dưỡng cốt cách và tài năng danh nhân văn hóa thế giới, đại thi hào dân tộc Nguyễn Du”.

Cùng với đó, đại biểu cũng đề xuất, tìm kiếm giải pháp để bảo tồn, phát huy giá trị di sản của Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương trong đời sống hiện đại; phát huy mối liên hệ giữa hai danh nhân - thi hào qua các loại hình nghệ thuật hiện đại như sân khấu, điện ảnh, truyền hình…

Một số tham luận tiêu biểu tại hội thảo như: “Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương kỳ diệu những tương đồng, kỳ thú những khác biệt”; “Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du”; “Dòng họ - nơi hình thành, nuôi dưỡng cốt cách và tài năng danh nhân văn hóa thế giới, đại thi hào dân tộc Nguyễn Du”; "Ngôn ngữ sinh hoạt hàng ngày trong Truyện Kiều của Nguyễn Du và thơ Nôm của Hồ Xuân Hương"; "Truyện Kiều, thơ ca Hồ Xuân Hương truyền cảm hứng bất tận cho mỹ thuật", "Hồ Xuân Hương trong gia phả họ Hồ"; "Bảo tồn và phát huy các giá trị di sản của danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương"...

PGS.TS Biện Minh Điền - giảng viên cao cấp Trường Đại học Vinh kết luận hội thảo.

Kết luận hội thảo, PGS.TS Biện Minh Điền - giảng viên cao cấp Trường Đại học Vinh đánh giá cao những tham luận, ý kiến đóng góp của các đại biểu tại hội thảo; các ý kiến đã góp phần khẳng định tầm vóc, giá trị mang tầm quốc tế của cuộc đời, sự nghiệp, di sản của hai danh nhân - thi hào Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương.

Hội thảo là dịp để các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, các văn nghệ sỹ và Hội đồng Gia tộc họ Nguyễn Tiên Điền (Hà Tĩnh), họ Hồ Quỳnh Lưu (Nghệ An) trao đổi, chia sẻ kết quả nghiên cứu, sưu tầm; đồng thời, tìm kiếm giải pháp gìn giữ, phát huy giá trị di sản danh nhân, thi hào Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương đã để lại cho hậu thế.