Thơ có ích gì không? Thơ là sứ giả của văn hóa ngoại giao đấy chứ? Tháng 11-2000, Bill Clinton - Tổng thống đầu tiên của Mỹ thăm Việt Nam sau 25 năm chiến tranh kết thúc, ông “lẩy Kiều” : Sen tàn cúc lại nở hoa Sầu dài ngày ngắn đông đà sang xuân

1.Trong suốt cuộc đời lao động của Nguyễn Văn Vĩnh, với niềm say mê bất tận, bằng những cảm nhận riêng, ông đã làm tất cả những gì có thể để truyền bá tác phẩm Truyện Kiều trong mọi hoàn cảnh, bằng mọi phương pháp với sự nỗ lực bền bỉ được xem là vô tận. Ông không phải chỉ chủ ý đem đến tình yêu đồng loại cho mỗi người Việt Nam khi đọc câu chuyện, mà còn cả cho chính đối phương của dân tộc Việt Nam thời đó là những người Pháp thực dân, cơ hội để họ hiểu được những nét đặc trưng tuyệt hảo của câu chuyện văn hóa sâu sắc, ẩn chứa bản sắc văn hóa tinh tế của người dân An Nam. Ông đã nhắm đến mục đích: Các ngài (Tây) hãy biết rằng, người dân An Nam không phải không có tư duy nhân văn!

Giải mã ngôn ngữ trong Truyện Kiều người đọc sẽ cảm nhận, thụ hưởng và khai thác được các giá trị văn hoá đặc sắc nhất của người Việt mà Nguyễn Du đã kí thác trong đứa con tinh thần của mình. Đó là các giá trị làm nên hồn cốt Việt, không thể trộn lẫn, bao gồm: giá trị triết học, giá trị luân lí, giá trị xã hội, giá trị tôn giáo, giá trị văn chương.

Cho đến thời điểm hiện tại, khi mà ngày lễ kỷ niệm 250 năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du sẽ được tổ chức, vẫn còn tồn tại nhiều ý kiến khác nhau về thời gian và địa điểm ông viết Truyện Kiều, với nhiều cách tìm tòi nghiên cứu khác nhau. Với cách khảo sát thực địa, đã từng gặp hậu duệ của Đại thi hào là Tiến sĩ Nguyễn Mai (1876 - 1954), PGS Nguyễn Thạch Giang cho rằng thời gian Nguyễn Du viết Truyện Kiều là lúc ông 14-15 tuổi (theo năm dương lịch không tính tuổi mụ), quãng năm 1779-1780 [8]. Theo hướng nghiên cứu chữ húy trong Truyện Kiều, GS Nguyễn Tài Cẩn, PGS Ngô Đức Thọ, Đào Thái Tôn, Lê Thành Lân [8, 9] kết luận: Nguyễn Du sáng tác Truyện Kiều quãng thời gian từ năm 1785-1790, lúc ông 20-25 tuổi. Nhiều ý kiến khác nhau nữa cho rằng Nguyễn Du viết Truyện Kiều vào thời gian gió bụi đi lánh nạn, hoặc sau thời gian đi sứ về, sau năm 1814, lúc ông đã lớn tuổi.

1/ Về vấn đề này chúng tôi đã viết khá nhiều nhưng vẫn có những độc giả chưa tán thành hoặc nêu nhiều thắc mắc. Có lẽ do lỗi chúng tôi: chúng tôi đã nêu dẫn chứng một cách quá tham lam, và đã trình bày một cách quá rắc rối. Nay chúng tôi chỉ xin thông báo lại về chỉ một cứ liệu, và một cách thật ngắn gọn.

"Riêng tôi, những câu thơ trong Truyện Vương Thúy Kiều đã giúp tôi tìm ý trong một số công trình mà sự việc này đến với tôi một cách thật là ngẫu nhiên" - Từ những phân tích, nhận định đánh giá, vẽ phác thảo cụ thể các công trình có trong Truyện Kiều để người đọc thấy được sự sáng tạo của Đại thi hào Nguyễn Du trong lĩnh vực kiến trúc... Đó là góc nhìn mới: Kiến trúc trong Truyện Kiều của cố kiến trúc sư Nguyễn Ngọc Ngoạn.

Trong lịch sử của các dòng họ trên quê hương Hà Tĩnh, họ Nguyễn - Tiên Điền là một trong những dòng họ để lại cho đời sau nhiều dấu ấn về truyền thống học hành, khoa bảng, thành danh trên nhiều lĩnh vực và có nhiều đóng góp cho sự phát triển quê hương, dân tộc, như: Nguyễn Nghiễm, Nguyễn Khản, Nguyễn Đề ... và tiêu biểu là Đại thi hào Nguyễn Du - Người đã hai lần được Thế giới vinh danh.

Nguyễn Nghiễm (1708-1776) là con trai thứ 2 của Lĩnh Nam Công Nguyễn Quỳnh và là thân phụ Đại thi hào Nguyễn Du. Ông là một nhà chính trị, nhà giáo dục, nhà sử học uyên bác và là người đứng đầu về cử nghiệp, khoa bảng của họ Nguyễn - Tiên Điền. Đậu tiến sĩ năm 1731, làm Tế tửu Quốc tử giám năm 1742, năm 1762 được thăng Tể tướng và có gần 50 năm hoạt động trên chính trường Lê - Trịnh, dù làm tướng võ hay làm tướng văn, ở chức nào Nguyễn Nghiễm cũng được triều đình Lê – Trịnh hết sức trọng vọng. Sau khi xin trí sĩ được thăng Đại tư đồ, lúc mất được vua ban thụy Trung Cần, bao phong Trung đẳng phúc thần. Ông đã để lại nhiều trước tác có giá trị như "Quân trung liên vịnh", "Xuân Đình tập vịnh", "Cổ lễ nhạc thi văn", bài phú "Khổng tử mộng Chu công" và “Lạng Sơn thành đồ chí”... Ngoài những trước tác có giá trị thì bút tích của ông hiện còn được bảo tồn ở một só địa phương.

Năm 1929, Hội Khai trí Tiến Đức khởi tạo văn bia Tưởng niệm Đại thi hào Nguyễn Du và năm 1930 hoàn thành. Bia được đặt trang trọng trong sân khuôn viên của trụ sở Hội Khai trí Tiến Đức, nay là địa chỉ số 16, Lê Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm - Hà Nội.

Nguyễn Tán sinh năm Giáp Tý (1804), tên chữ là Tụ Phủ, hiệu Cẩm Đình, là người có tài và thông minh. Khoa thi Nhâm Thìn (1832) ông đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân, giữ đến chức Lại bộ Viên ngoại lang. Ông mất vào năm Ất Mùi (1835) dưới triều vua Minh Mạng năm thứ 16

Lạng Sơn Đoàn thành đồ của Nguyễn Nghiễm có giá trị khá đặc biệt đối với vùng đất Lạng Sơn nói riêng và đối với nhiều lĩnh vực chính trị, quân sự, văn hóa lịch sử của nước ta nói chung. Đây là một trước tác thuộc lĩnh vực địa chí học ghi chép về mảnh đất biên cương Lạng Sơn, cũng chính là một trong những công trình rất giá trị mà Nghị Hiên công để lại cho đời. Vì thế, trong những năm vừa qua, chúng tôi đã thu thập, phiên dịch và bước đầu nghiên cứu về Lạng Sơn Đoàn thành đồ. Với bài viết này, trên cơ sở nghiên cứu văn bản học, chúng tôi xin được khái lược những nét giá trị điển hình của tác phẩm trên, ngõ hầu cung cấp thêm một tư liệu đáng quí cho khoa học lịch sử và văn hóa...

Không nhiều người biết rằng, về cơ bản, toàn bộ miền Trung Việt Nam (từ tỉnh Quảng Bình cho tới tỉnh Bình Thuận), trước đây chưa lâu, từ thế kỷ 10 đến thế kỷ 18 đã dần trở thành lãnh thổ của Đại Việt (tên của Việt Nam thời đó). Gần như ở mọi nơi trên thế giới này văn hóa của những kẻ chiến bại không bao giờ mất mà, dường như, nó còn sống dậy rất mãnh liệt để cả nhân loại phải chiêm ngưỡng và nhắc đến. Chăm Pa, may thay, đã là như vậy. Người ta đã biết nhiều đến các đền tháp, những tác phẩm điêu khắc, tượng tròn bằng đá hay đất nung trên khắp miền Trung Việt Nam, những địa danh như Po Kluang Galai, Mỹ Sơn, Po Nagar, Po Dam… nghe đã rất quen và không ít người đã hơn một lần ghé thăm. Nhưng văn hóa Chăm Pa không chỉ là kiệt tác của kiến trúc và nghệ thuật điêu khắc. Còn nhiều thành tựu khác như đồ gốm, đất nung, những viên gạch trên những ngôi đền tháp như thách thức thời gian và khí hậu nghiệt ngã, nghề dệt vải trồng bông… Bên cạnh đó kĩ năng tuyệt vời về tìm các mạch ngầm nước ngọt và kỹ thuật khai thác nó để tạo nên cuộc sống, nơi mà thiên nhiên hiếm khi chiều chuộng con người.

Văn bia là một loại thư tịch, có niên đại rõ ràng, có giá trị như những tác phẩm văn học, nghệ thuật, chứa đựng hệ thống thông tin nhiều mặt về lịch sử, kinh tế, xã hội... đương thời, không chỉ có giá trị trong quá khứ mà còn cả trong hiện tại.

Trong số 30 hiện vật, nhóm hiện vật tiêu biểu được Thủ tướng công nhận Bảo vật quốc gia Đợt 1, quyết định số 1426/QĐTTg ngày 1/10/2012 có ấn đồng MÔN HẠ SẢNH ẤN. Tên gọi như thế là theo phiên âm 4 chữ theo thể Triện thư trên mặt ấn.

Trong lịch sử Việt Nam, thời đại Hùng Vương có ý nghĩa vô cùng quan trọng, đây là giai đoạn mở đầu cho lịch sử dựng nước của dân tộc ta.

Suốt triều Nguyễn, Quảng Nam có 17 vị Đốc học đảm nhận công việc giáo dục của tỉnh. Trong đó, vị thứ 3 và 17 có nhiều nét tương đồng: cùng họ Đinh, cùng quê Nghệ An, cùng tại vị trong 4 năm, cách nhau đúng 100 năm và có mối quan hệ đặc biệt… là ông cố và chắt nội!

http://chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/trangchu

http://vanhoa.gov.vn/

http://hatinh.gov.vn/Pages/default.aspx

http://www.vietnamtourism.gov.vn/

http://vanhoahatinh.gov.vn/

http://www.vicas.org.vn/Home/