Bảo tàng ảo tương tác 3D đầu tiên của Việt Nam

Đây là những chuyên đề đầu tiên được thí nghiệm thực hiện số hóa 3D trong dự án tổng thể xây dựng Bảo tàng ảo tương tác 3D.

Sáng 22/8, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia giới thiệu về Bảo tàng ảo tương tác 3D lần đầu tiên được ứng dụng cho việc giới thiệu hai khu trưng bày chuyên đề: “Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam” và “Đèn cổ Việt Nam”. Đây được coi là bước đột phá của hoạt động bảo tàng ở nước ta.
 

Trưng bày Đèn cổ Việt Nam

Dự án Xây dựng bảo tàng ảo tương tác 3D cho Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã kế thừa phương pháp nghiên cứu, xây dựng nội dung, ý tưởng, thông điệp của bảo tàng kết hợp với tính năng công nghệ mà các bảo tàng trên thế giới đã triển khai. Đồng thời, ứng dụng các công nghệ mới nhất hiện nay cho phép chúng ta xây dựng các tính năng hiện đại hơn và mang đậm bản sắc riêng của Việt Nam.

Mục tiêu xây dựng một bảo tàng ảo tương tác 3D không chỉ tiên phong tại Việt Nam mà còn ở trình độ ứng dụng công nghệ mang tầm quốc tế. Chính vì vậy, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã lựa chọn Công ty Giải pháp phần mềm chuyên nghiệp Việt (VIETSOFTPRO) thực hiện dự án này.

Ông Hoàng Quốc Việt - Tổng Giám đốc VIETSOFTPRO cho biết: "Hầu hết các bảo tàng lớn trên thế giới đã sử dụng bảo tàng ảo tương tác 3D để giới thiệu không gian trưng bày tới khách thăm quan trên toàn cầu. Điểm mạnh của bảo tàng ảo là đem các hình ảnh, không gian trưng bày một cách chân thực nhất đến với khách tham quan. Với những thông tin tư liệu, video phong phú, bảo tàng ảo còn cung cấp cho công chúng thông tin thực tế nhiều hơn trưng bày thực".

Bảo tàng ảo tương tác 3D là giải pháp công nghệ tối ưu cho việc tuyên truyền về những giá trị mà Bảo tàng đang quản lý, mang chúng đến với khách tham quan một cách thuận lợi, đa dạng. Bảo tàng ảo chỉ lựa chọn giới thiệu một phần giá trị nào đó và không thể thay thế bảo tàng thật, nhưng bảo tàng 3D sẽ là sự hỗ trợ tích cực cho bảo tàng thực vì các thông tin trên bảo tàng 3D sẽ gợi trí tò mò cho người xem khiến họ muốn đến bảo tàng để xem xét thực tế.

Khu trưng bày Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam và Đèn cổ Việt Nam là những chuyên đề đầu tiên được thí nghiệm thực hiện số hóa 3D trong dự án tổng thể xây dựng Bảo tàng ảo tương tác 3D cho toàn bộ Bảo tàng Lịch sử quốc gia. Hai trưng bày này được các chuyên gia của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia và công ty VIETSOFTPRO thực hiện trong thời gian 1 năm.

Trưng bày Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam

Đến với hai trưng bày ảo 3D Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam và Đèn cổ Việt Nam, ngoài việc được thưởng ngoạn gần 150 hiện vật hiện đang được giới thiệu tại hai khu vực trưng bày của bảo tàng, công chúng còn được bổ sung những thông tin cô đọng, xúc tích về nguồn gốc, xuất xứ, niên đại… của từng hiện vật; những bài nghiên cứu, video-clip… minh họa sinh động cho phần trưng bày 3D mà ở phần trưng bày thực tại chưa đáp ứng được.

Những công nghệ xử lý hiện đại nhất cho phép bạn xem xét kỹ lưỡng từng chi tiết của những cổ vật tuyệt đẹp, cảm nhận từng vết rạn, thậm chí phát hiện những chi tiết vô cùng tinh tế mà nếu thưởng thức tại bảo tàng thực với tâm thế một khách tham quan đơn thuần sẽ không dễ được trải nghiệm.

Các trưng bày được giới thiệu bằng 2 thứ tiếng: Tiếng Việt và Tiếng Anh. Bảo tàng ảo 3D cũng cung cấp những tính năng cho phép người sử dụng chia sẻ qua các kênh mạng xã hội như Facebook, Twitter nhằm kết nối những người yêu bảo tàng trên toàn cầu dưới sự quản lý và cho phép của Bảo tàng Lịch sử quốc gia.

Bảo tàng Lịch sử quốc gia là một trong những bảo tàng có số lượng, loại hình hiện vật phong phú, đa dạng, hiện đang lưu giữ bảo quản gần 200.000 hiện vật từ thời tiền sử đến ngày nay, trong có nhiều sưu tập quý giá: đồ đá, đồ đồng, đồ gốm,…Có 11/30 bảo vật quốc gia được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận đợt đầu. Bước đầu Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã xây dựng dữ liệu 3D cho các trưng bày chuyên đề được thực hiện tại bảo tàng với mong muốn lưu giữ và phục vụ công chúng trong trường hợp chưa có điều kiện đến tham quan phần trưng bày thật tại bảo tàng.

Theo ông Vũ Mạnh Hà, Phó Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, với mục tiêu xây dựng một Bảo tàng ảo tương tác 3D tiên phong tại Việt Nam, tiếp cận trình độ quốc tế, dự án ứng dụng giải pháp công nghệ mới nhất hiện nay trên thế giới về bảo tàng ảo, so sánh học hỏi các công nghệ tối ưu mà các bảo tàng trên thế giới đã triển khai, Bảo tàng Lịch sử quốc gia hy vọng dự án tổng thể về bảo tàng công nghệ thực tại ảo 3D sẽ tiếp tục được triển khai, hoàn thiện, giới thiệu với công chúng trong một tương lai không xa, với mong muốn đưa các giá trị di sản lịch sử, văn hóa của dân tộc Việt Nam đến gần công chúng. Đây cũng là bước khởi đầu để chuẩn bị nội dung tư liệu hóa, số hóa, tương tác 3D phục vụ cho phần nội dung trưng bày của Bảo tàng Lịch sử quốc gia sẽ được xây dựng mới trong thời gian tới.

"Phòng trưng bày sống động hơn, tạo điều kiện cho công chúng không có điều kiện đến với bảo tàng, thông qua mạng internet có thể tiếp cận với bảo tàng của chúng tôi. Việc trưng bày bảo tàng ảo 3D có thế mạnh riêng là: ngoài việc giới thiệu nét nổi bật, qua hiệu ứng 3D người xem có thuởng thức các giá trị công nghệ, mỹ thuật, nội dung khoa học và những trải nghiệm khác, tạo sự tương tác giữa người xem và bảo tàng. Nếu có điều kiện thì chúng tôi sẽ xây dựng đề án trình Bộ VHTTDL phê duyệt để triển khai giới thiệu toàn bộ Bảo tàng Lịch sử Quốc gia dưới dạng 3D." – ông Vũ Mạnh Hà nói./.

Công nghệ thực tại ảo 3D hay bảo tàng ảo 3D được thiết kế để thu hút sự tham gia của khách tham quan bảo tàng và để cho họ có một trải nghiệm đáng nhớ. Tính năng động và tương tác vật lý trong không gian thực của sự vật, hiện vật, thực thể, âm thanh, hình ảnh, đồ vật…đều mô phỏng được nhờ công nghệ này. Công nghệ 3D là công nghệ tiên tiến nhất hiện nay được ứng dụng trong các phương tiện nghe nhìn. Với sự gia tăng sức mạnh tính toán và đặc biệt là đồ họa máy tính, không gian ảo đang trở nên ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong khoa học và phục vụ đời sống như: văn hóa, kinh tế, y học, quân sự, khoa học… đến các dịch vụ giải trí khác.

Phương pháp ứng dụng công nghệ tương tác 3D xây dựng bảo tàng ảo trên thế giới có từ năm 2008, đã được nhiều Bảo tàng quốc gia lớn tiếp cận và ứng dụng như: Bảo tàng Louvre (Pháp), Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Quốc gia Smithsonian (Mỹ), Bảo tàng Vatican (Italia)…. Ưu điểm của công nghệ này cho phép bất cứ điều gì có thể nhìn thấy trong không gian thực đều có thể được mô hình hóa trong không gian 3D ảo. Tính năng động và tương tác vật lý trong không gian thực của sự vật, hiện vật, thực thể, âm thanh, hình ảnh, đồ vật v.v… đều có thể mô phỏng được nhờ công nghệ này. Công nghệ 3D là công nghệ tiên tiến nhất hiện nay được ứng dụng trong các phương tiện nghe nhìn.

Kiến trúc không gian ảo 3D mô tả chân thực toàn bộ không gian bảo tàng thực. Về cơ bản, nó bao gồm sàn nhà, trần nhà, tường, cột, mái vòm, hốc, trang trí khác nhau, mảnh đồ nội thất, tài liệu, hiện vật… trong không gian trưng bày.

Các giải pháp bảo tàng ảo 3D cho phép khách tham quan truy cập và khám phá dễ dàng, lựa chọn các đối tượng, chủ đề quan tâm, ưa thích… khách tham quan tự do khám phá bảo tàng như người nắm giữ bảo tàng thực sự.