Chiều ngày 22-7, trong quá trình dọn mặt bằng tại khu vực Đền Cả thuộc địa bàn phường Trung Lương, thị xã Hồng Lĩnh để chuẩn bị cho việc phục dựng, tôn tạo di tích, người dân đã phát hiện một pho tượng cổ bằng đá.

 

 

Pho tượng được làm bằng đá thanh xanh nguyên khối, lấp vùi trong đất sâu khoảng 1.40m. Tượng được tạc đứng trên bệ hình chữ nhật, cao 1.50m, hai tay nắm cây chùy vắt chéo lên vai, đường nét trên thân tượng khá rõ.

Sau khi phát hiện pho tượng được người dân chuyển lên  vị trí cổng đền để bảo vệ.

Khảo sát ban đầu cho thấy, đây là pho tượng quan võ trong bộ tượng quan võ - quan văn có vị trí đứng trước cổng Đền Cả - nơi vị thần được thờ chính là quan Hoàng Mười, một vị quan trong tín ngưỡng thờ tứ phủ của người dân Việt.

Đền cả có niên đại khá sớm, quy mô kiến trúc đồ sộ. Sau cách mạng tháng Tám năm 1945, đến thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ do nhiều tác động nên Đền Cả bị thu hẹp và chuyển dời hợp tự, ngôi đền nổi tiếng dần trở thành phế tích.

Pho tượng cổ bằng đá được phát hiện trên là nguồn tư liệu quý để phục vụ cho qúa trình khảo sát, phục dựng Đền Cả- Dinh quan Hoàng Mười, một trung tâm tín ngưỡng văn hóa lớn trong đời sống tinh thần của nhân dân.